آشنایی با ژله رویال؛ یکی از فرآورده‌های زنبور عسل

وقتی برای خرید عسل به برخی مراکز عرضه آن مراجعه می‌کنیم در میان انواع و اقسام عسل‌های تک‌گل
و چند گل با فرآورده‌هایی چون ژله رویال، گرده گل، بره موم و... مواجه می‌شویم. گاهی نیز عسل‌هایی را می‌بینیم که با این فرآورده‌ها ترکیب شده و عرضه می‌شود، اما ژله رویال چگونه تهیه می‌شود و چه خاصیتی دارد؟

ژله رویال یک ماده غلیظ لیمویی یا کرم رنگ است که در آب حل شده و کمی کف تولید می‌کند. دارای خاصیت اسیدی است؛ PH آن سه و نیم الی چهار و نیم و وزن مخصوص آن حدود 1/1 است. از غدد سر زنبورهای کارگر ترشح می‌شود و تنها غذای اصلی ملکه زنبورهاست. بد نیست بدانید زنبور کارگر و زنبور ملکه از نظر تخم اولیه هیچ تفاوتی با هم ندارند، اما به دلیل آن که ملکه به طور دائم از ژله رویال تغذیه می‌کند، 4 تا 6 سال طول عمر داشته و قدرت باروری بسیار بالایی دارد. این در حالی است که زنبور کارگر تنها 5 تا 6 هفته زنده است و توانایی جفت‌گیری و تولید مثل ندارد. تحقیقات نشان داده است عمر طولانی، قدرت تخم‌ریزی فوق‌العاده و جثه زیبا و بزرگ ملکه به دلیل خواص مغذی ژله رویالی است که مصرف می‌کند. این ژل سرشار از املاح معدنی و ویتامین‌های گروه B، E و هورمون‌های جنسی است. به همین دلیل است که مصرف آن توسط انسان با تنظیم و تعدیل هورمون‌های جنسی موجب تحریک تمایلات و فعالیت جنسی و افزایش ضریب باروری می‌شود و گاماگلوبین آن موجب تقویت سیستم ایمنی بدن شده و برای درمان ضعف، لاغری و کم‌اشتهایی مفید و کاهنده موثر استرس و بی‌خوابی است.

محققان معتقدند که ژله رویال حاوی مواد پروتئینی است که در زیبایی و جوانی پوست بسیار موثر است و می‌تواند امراض عصبی را التیام بخشد.

قابل توجه آن که این ژله به دلیل آنزیم‌ها و هورمون‌های طبیعی، حساس به نور و اکسیژن هوا بوده و باید در جای خنک و تاریک نگهداری شود.

ژله رویال در بازارهای جهانی به شکل مخلوط با آب، عسل، گرده و سایر مکمل‌های غذایی عرضه می‌شود. ژله رویال به شکل کپسول و یا آمپول‌های خوراکی در بازارهای اروپایی و آمریکا متداول است، ولی در ایران فقط به شکل مخلوط با عسل و یا خالص عرضه می‌شود.

ژله رویال که به آن در فارسی شاهنگبین می‌گویند ماده ای است که به وسیله

یک جفت غده مغزی زنبوران کارگر پرستار معمولاً در سنین 2 تا 12 روزگی ترشح

شده و مورد استفاده ملکه در تمام طول عمر و نوزادان زنبور در مراحل اولیه رشد

قرار می گیرد

ژله رویال در کرم‌های صورت و ماسک‌های پوستی به عنوان ماده محرک و ضدچروک و پیری بسیار به کار می‌رود و توصیه می‌شود که دو دوره درمانی در سال، یکی در پاییز و دیگری در بهار هر یک به مدت 20 روز باشد. برای هر دوره یا به صورت خالص در بسته های 10 گرمی و یا مخلوط با عسل که در ظرف‌های 125 گرمی عسل مخلوط با ژله باید در این مدت مصرف شود. در مورد مخلوط با عسل بسته به نیاز بدن می‌توان مقدار ژله آن را تا 9 گرم افزایش داد.

متأسفانه مجامع و ارگان‌های دارویی کشورمان شناختی از این ماده ندارند و گرایش و حرکت عملی نیز در جهت شناخت و استفاده دارویی از این ماده تا کنون انجام نشده است؛ و به علت عدم هماهنگی بین زنبورداران و مراکز بهداشتی، تولید در سطح بسیار پایینی است و میزان تقاضا نیز به تبعیت از آن بسیار محدود شده است.

موارد استفاده از ژله رویال

یائسگی، ناتوانی جنسی، نازایی، خستگی مفرط، لک و چروک پوست، دیابت، تحریک سیستم دفاعی بدن، تعادل هورمونی، مبارزه با عفونت‌های ویروسی و باکتریایی، عدم فعالیت غدد درون ریز، انسداد شریان‌ها، کلسترول بالا، فشار خون، آسم، کنترل وزن، استخوان‌های ضعیف یا شکستگی، کمبود رشد، عفونت مثانه، تورم، کم خونی، مشکلات کبدی، سرطان، انواع آرتریت، کم حافظگی، سوءتغذیه، خستگی روحی، خستگی یا ضعف چشم‌ها، تقویت و نیروزایی زخم‌های داخلی و خارجی.

طریقه مصرف ژله رویال زنبور عسل

روش اول: مصرف ژله رویال به صورت خالص، که بهترین روش مصرف آن به این شکل از طریق زیر زبان قرار دادن مقدار کمی حدوداً 0,6 گرم است. یعنی مقدار معینی ژله رویال را در زیر زبان می‌گذارند و یا به صورت قطره قطره امولسیونی از آن روی زبان می‌ریزند که امکان جذب سریع از طریق خون فراهم می‌شود. در این شکل مصرف باید به وزن شخص توجه کرد. یک میلی گرم ژله رویال برای واحد وزن (کیلوگرم) در روز توصیه می‌شود، که در صورت بسته بندی به شکل کپسول نیز می‌توان آن را در روزهای مشخص و در نوع کپسول‌های خاص مصرف کرد.

روش دوم: مخلوط با عسل، در این روش 3 گرم ژله در 125 گرم عسل مخلوط می‌شود. این عسل حدوداً 18 ماه قابل نگهداری است، که هر روز صبح ناشتا یک قاشق مرباخوری از این مخلوط را زیر زبان قرار داده تا با بزاق مخلوط گردد. مصرف هر 125 گرم عسل و ژله باید حدوداً 10 روز طول بکشد.

ژله رویال یا عسل سلطنتی

ژله رویال که به آن در فارسی شاهنگبین می‌گویند ماده ای است که به وسیله یک جفت غده مغزی زنبوران کارگر پرستار معمولاً در سنین 2 تا 12 روزگی ترشح شده و مورد استفاده ملکه در تمام طول عمر و نوزادان زنبور در مراحل اولیه رشد قرار می گیرد.

علت اختلاف بین خوراک ملکه با زنبورهای کارگر و خواص ژله رویال موضوع اساسی مطالعات دوبل وفر، پژوهشگر آلمانی است. وی در دنباله دیگر محققین آمریکایی با 13 سال پشتکار تمام به جستجو پرداخت و به این نتیجه رسید که سرّ زیبایی و نیرومندی ملکه و عمر دراز ملکه و اختلاف طول عمر آن با سایر زنبوران در این ماده حیات بخش (شاهنگبین) نهفته است.

حال درمی یابیم چرا دو زنبور که یکی از انگبین (عسل) و دیگری از شاه انگبین (ژله رویال) تغذیه می‌شوند تفاوت طول عمر دارند. ژله رویال از نظر کیفی اساساً از دو ماده دزوکسی ریبونوکلئیک اسید (DNA) و ویتامین B5(اسید پانتوتنیک) تشکیل شده است.

در سال 1964 Inoue and Inoue در مقاله‌ای که در این باره نوشته، بازار مصارف فروش این ماده را مورد بررسی قرار داد. در حدود سال 1962 میلادی ظاهراً زنبورداران نسبت به تولید و بازار فروش این ماده خیلی امیدوار بودند. بزرگ‌ترین مانع رواج ژله رویال، این بود که هیچ‌کس اعداد و ارقامی که ثابت کند این ماده اثر معالج دارد عرضه نکرده است. در ایتالیا ژله رویال به شکل‌های مختلف مخلوط با آب و الکل، ماده لیوفیلیزه، مخلوط یک درصد با عسل و به صورت آمپول عرضه می‌شود.

محققان معتقدند که ژله رویال حاوی مواد پروتئینی است که در زیبایی و جوانی

پوست بسیار موثر است و می‌تواند امراض عصبی را التیام بخشد

خواص شیمیایی ژله رویال

تجزیه شیمیایی ژله رویال نشان می‌دهد که این ماده دارای آب، پروتئین، چربی و مواد احیاکننده، خاکستر و مقداری مواد مشخص نشده می‌باشد. این ماده دارای انواع ویتامین‌های گروه B، قندها، استرول‌ها، تعدادی از اسیدهای چرب و آنتی بیوتیک است. شاهنگبین سرشار از هورمون‌های آمیزشی و ویتامین E است که فعالیت‌های آمیزشی را تحریک می‌کند.

طول عمر حشرات، موش‌ها، خوکچه های هندی و دیگر جانوران آزمایشگاهی که به جیره آن‌ها مقدار زیادی شاهنگبین افزوده شده است (مورو، اوسمان، جانسون ودیگران) به اندازه یک سوم زیاد شده است؛ تخم گذاری مرغان افزایش یافته است و مرغان پیر تخم گذاری را از سر گرفته‌اند. آزمایش‌های باکتری شناسی نشان داده‌اند که شاهنگبین نه تنها کاملاً بدون میکروب است، بلکه دارای خواص باکتری کش نیز هست. از آنجا که شاهنگبین یک ماده غذایی است، این منطقی به نظر می رسد که حاوی مواد آنتی بیوتیک نیز باشد.